คำถาม 4 ข้อที่ต้องตอบให้กระจ่างก่อนเซ็นสัญญาซื้อขายข้าวเสื่อมกับโรงงานผลิตไฟฟ้าและผลิตปุ๋ย
ตามที่มีข่าวว่ารัฐบาลกำลังจะทำสัญญาขายข้าวตกมาตรฐาน(ข้าวเสื่อมคุณภาพ)ให้โรงงานผลิตไฟฟ้าและโรงงานปุ๋ยจำนวน
37,412 ตันในราคาตันละ 5,020-5,420 บาท ทั้งๆที่หลายฝ่ายได้ทักท้วงมาตั้งแต่ต้น
ผมเห็นว่ามีคำถาม 4 ข้อที่ต้องตอบให้ชัดเจนก่อนเซ็นสัญญาซื้อขายข้าวล็อตนี้ดังนี้

ข้อ 1. ได้ตรวจสอบคุณภาพข้าวโดยละเอียดถูกต้องแบบผ่ากองทุกกองหรือไม่ หรือเป็นเพียงการสุ่มตรวจเท่านั้น เพราะถ้าเป็นเพียงการสุ่มตรวจจะมีข้าวดีปนอยู่กับข้าวเสียจำนวนมาก ซึ่งจะมีผลเท่ากับว่าขายข้าวดีในราคาข้าวเสีย

ข้อ 2. ทำไมไม่เปิดให้โรงงานผลิตอาหารสัตว์เข้าร่วมประมูลด้วย เพราะข้าวที่ไม่มีสารปนเปื้อนหรือเชื้อโรคก็สามารถนำไปผลิตอาหารสัตว์ได้และปกติก็นิยมใช้ข้าวหักและปลายข้าวอยู่แล้ว ผลเสียของการห้ามไม่ให้โรงงานผลิตอาหารสัตว์เข้าร่วมประมูลที่เห็นได้ชัดๆมี 3 ประการคือ
1. มีผู้เข้าร่วมประมูลจำนวนน้อย ถ้าเปิดโอกาสจะมีโรงงานอาหารสัตว์เข้าร่วมประมูลอีกกว่า 10 ราย เป็นอย่างน้อย
2. ราคาที่ขายให้โรงงานผลิตไฟฟ้าและโรงงานปุ๋ยได้เพียงตันละ 5,020-5,420 บาท ถ้าให้โรงงานอาหารสัตว์เข้าร่วมประมูลจะได้ตันละ 7,000-8,000 บาท(ราคาปลายข้าว)
3. การขายข้าวล็อตนี้ราคาตํ่าจะเป็นการชี้นำราคาข้าวในตลาดและข้าวที่รัฐบาลจะ ขายล็อตต่อไป และทำให้เจ้าของโกดัง
หรือเซอร์เวเยอร์ต้องจ่ายค่าส่วนต่างเพิ่มขึ้น

ข้อ 3. โรงงานผลิตไฟฟ้าที่ซื้อข้าวสารไปเป็นวัตถุดิบจะยอมขาดทุนจริงหรือไม่ เพราะปกติใช้แกลบเป็นวัตถุดิบราคาเพียงตันละ
1,000-1,500 บาท จึงจะคุ้มทุน ถ้าซื้อ
ข้าวสารราคาสูงกว่าแกลบถึง 3-4 เท่าคือตันละ 5,020-5,420 บาท บวกกับค่าแรงงานและค่าขนส่ง(เพราะเป็นการซื้อขายแบบ
Ex-warehouse ให้ผู้ซื้อมารับข้าวที่หน้าโกดัง)และค่าพลังงานที่จะใช้เผาข้าวสารที่ต้องใช้มากกว่าเผาแกลบอย่างแน่นอน

ข้อ 4. เจ้าหน้าที่และภาคเอกชนที่เกี่ยวข้องมีความมั่นใจว่าคำสั่งที่ 39/2558 สามารถปกป้องท่านได้จริงหรือไม่ ท่านจะมีสิทธิอ้างว่าท่านไม่ได้กระทำโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงหรือไม่(เพราะหลายฝ่ายได้ออกมาทักท้วงตักเตือนอย่างกว้างขวาง) และท่านมีความมั่นใจเต็มร้อยหรือไม่
ว่าคำสั่งดังกล่าวไม่ขัดกับ รธน. ม.44 จึงมีผลสมบูรณ์และไม่ตกเป็นโมฆะ

ผมขอให้ทุกฝ่ายหาคำตอบที่ชัดเจนก่อนที่จะเซ็นสัญญาซื้อขายข้าว อย่างน้อยก็ขอให้ถือว่าเป็นเสียงจิ้งจกทักนะครับ

ยรรยง พวงราช
18 ธันวาคม 2558