หากพูดถึงเชียงใหม่ สิ่งแรกที่ใครๆคิดถึงอาจเป็น ร่มบ่อสร้าง ถนนคนเดิน หรือกาด (ตลาด) ต่างๆ แต่ทราบไหมว่า เชียงใหม่ยังซ่อนสถานที่ท่องเที่ยวที่ปนกลิ่นอายความลึกลับ เก่าแก่ แฝงไปด้วยความรู้สึกมีมนต์ขลังมากมาย ซึ่งหนึ่งในนั้นคือ “เวียงกุมกาม” แห่งอำเภอสารภีนั่นเอง

 ย้อนกลับไปประมาณ 700 กว่าปีก่อน เวียงกุมกามเคยเป็นเมืองหลวงแห่งแรกของล้านนาในสมัยของ “พญาเม็งราย” กษัตริย์แห่งโยนกนคร แต่ต่อมาได้ย้ายเมืองหลวง เนื่องจากเกิดน้ำท่วมทุกปี เวลาผ่านไปก็ถูกดินทับถมจนจมอยู่ใต้ธรณี กระทั่ง พ.ศ. 2527 กรมศิลปากรก็ได้ขุดพบ และบูรณะโบราณสถานบางส่วนขึ้นมาใหม่ เวียงกุมกามจึงเป็นเหมือนสถานที่ท่องเที่ยว และแหล่งเรียนรู้ศิลปวัฒนธรรมล้านนาขนานแท้ที่ยังหลงเหลืออยู่ในปัจจุบัน

เมื่อถึงที่หมาย จุดที่นักท่องเที่ยวต้องผ่านเข้ามาคือ “ศูนย์ข้อมูลเวียงกุมกาม” ศูนย์นี้มีหน้าที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับ โบราณสถานในเวียงกุมกาม ภายในแยกเป็น 5 ห้อง ได้แก่
1. ห้องพิพิธภัณฑ์อุตสาหกรรม – จัดแสดงศิลปหัตถกรรมพื้นบ้านในท้องถิ่น
2. ห้องประวัติศาสตร์ – จัดแสดงข้อมูลความเป็นมาของเวียงกุมกาม
3. ห้องบรรยายสรุปข้อมูลเวียงกุมกาม – จัดฉายวีดิทัศน์เวียงกุมกาม
4. ห้องข้อมูลเวียงกุมกาม – แสดงข้อมูลสำคัญของเวียงกุมกามไว้
5. ห้องแสดงเครื่องดนตรี – จัดแสดงเครื่องดนตรีชาวล้านนาไว้หลากหลายประเภท

. เวียงกุมกามนั้นโดดเด่นที่สถาปัตยกรรมโบราณ โดยเฉพาะวัดซึ่งมีมากกว่า 20 แห่ง โดยมีรถม้า รถราง หรือจักรยานบริการเที่ยวชมเมือง (สามารถติดต่อสอบถามที่ศูนย์ข้อมูลเวียงกุมกามได้) ตามทางที่ผ่านจะเห็นซากโบราณสถานปรักหักพังแปลกตา สะท้อนให้เห็นความเก่าแก่ของเมืองในตำนานผ่านก้อนอิฐสีแดงที่เรียงต่อกันเป็นกำแพง เจดีย์ หรือรูปทรงประดับต่างๆ
เมืองโบราณนี้ยังมีสถานที่ศักดิ์สิทธิ์เป็นที่เคารพนับถือของคนในหมูบ้าน ซึ่งนักท่องเที่ยวพลาดไม่ได้ที่จะต้องไปสักการะสักครั้งหากไปเวียงกุมกาม คือ “ต้นโพธิ์พญามังราย” ภายในวัดช้างค้ำ ต้นโพธิ์นี้มีชื่อเสียงในด้านขอพรเรื่องการมีลูก และด้านความรัก แต่ละปีจึงมีผู้คนจำนวนมากหลั่งไหลไปกราบไหว้ นอกจากนี้ภายในวัดบางแห่งยังมีการจัดแสดงการทำหัตถกรรมพื้นบ้าน หรือจำลองบ้านโบราณให้ได้สัมผัสวิถีชีวิตชาวล้านนาเมื่อหลายร้อยปีก่อนให้ได้ชมกัน

ทั้งนี้เวียงกุมกามยังเคยเป็นสถานที่ต้อนรับผู้นำจากนานาชาติถึง 49 ประเทศ ในการประชุมระดับผู้นำด้านน้ำแห่งภูมิภาคเอเชีย – แปซิฟิก ครั้งที่ 2 สมัยรัฐบาลของนางสาวยิ่งลักษณ์ ชินวัตรอีกด้วย และในปีเดียวกันนั้นรัฐบาลได้ออกนโยบายส่งเสริมให้เวียงกุมกามเป็นพื้นที่การท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม โดยทุ่มงบประมาณถึง 88 ล้านบาท พัฒนาและฟื้นฟูสถานที่เพื่อดึงดูดนักท่องเที่ยวและขยายโอกาสสร้างรายได้ให้กับชุมชนในอนาคตอีกด้วย

การเที่ยวชมเวียงกุมกามทั้งหมดนั้นใช้เวลาไม่นาน เหมาะกับนักท่องเที่ยวที่มีเวลาไม่มากและต้องการเก็บภาพสวยๆท่ามกลางบรรยากาศย้อนยุคสไตล์เมืองเหนือ หากมีโอกาสได้ไปเยือนเชียงใหม่หวังว่า “เวียงกุมกาม” จะเป็นหนึ่งในโปรแกรมท่องเที่ยวของทุกท่าน

แหล่งข้อมูล
www.wiangkumkam.com/info-5/ศูนย์ข้อมูลเวียงกุมกาม/
http://www.chiangmaipao.go.th
http://www.thaigov.go.th
http://www.cabinet.soc.go.th
http://www.komchadluek.net
http://pantip.com/topic/31145202
http://www.manager.co.th